خبرنگاران دنیا در سال 99؛ سخت ترین سالی که لبنان تجربه کرد - وبلاگ ساعت زنانه

به گزارش وبلاگ ساعت زنانه، تهران-خبرنگاران-لبنان در سال 99 یکی از بدترین سال ها در تاریخ معاصر خود را تجربه کرد. انفجار بندر بیروت، کاهش بی سابقه ارزش پول ملی، افزایش فقر، بحران کرونا در کنار بی ثباتی سیاسی و بی دولتی، این کشور را به لبه پرتگاه برده است.

نوزدهم مرداد ماه سال 99، جرقه ای که در ذخیره 2 هزار و 750 تنی نیترات آمونیوم در بندر بیروت افتاد، باعث چنان انفجاری شد که از آن به عنوان یکی از قوی ترین انفجارهای غیرهسته ای تاریخ یاد می گردد. بسیاری با تشبیه این انفجار و حمله هسته ای آمریکا به هیروشیما در اواخر جنگ جهانی دوم، آن را بیروتشیما لقب دادند.

220 نفر بر اثر این انفجار کشته ، 7 هزار نفر زخمی و 300 هزار نفر هم بی خانمان شدند.

انفجار بندر بیروت، عرصه سیاست لبنان را هم لرزاند. پنج روز پس از انفجار، دولت حسان دیاب استعفای خود را بیان کرد.

9 ماه قبل از انفجار، دیاب پس از استعفای سعد الحریری به دنبال اعتراضات سراسری، با رای شکننده در مجلس به قدرت رسید.

فشار احزاب مخالف و ادامه وخامت اوضاع اقتصادی باعث تضعیف دولت دیاب شده بود و انفجار بندر بیروت، تیر خلاص را به دولت او زد.

اما استعفای او نه تنها گشایشی در شرایط لبنان ایجاد نکرد بلکه این کشور را به ورطه بی ثباتی بیشتر انداخت. پس از ناکامی مصطفی ادیب در تشکیل دولت، سعد الحریری از آبان ماه 99 با کسب اکثریت مجلسی مامور تشکیل کابینه شد اما او نیز تا به امروز نتوانسته است این ماموریت را به نتیجه برساند. اختلافات حریری و میشل عون رئیس جمهوری بر سر تعداد و ترکیب و رویکرد دولت، به عنوان مانع اصلی در تشکیل دولت یاد شده است. فشارها و طرح های فرانسه هم نتوانست یاریی به فرایند تشکیل دولت داشته باشد.

لبنان در حالی ماه هاست که در شرایط بی دولتی به سر می برد که بحران اقتصادی روز به روز در حال عمیق تر شدن است.

ارزش پول ملی این کشور روزانه در حال کاهش است. دو سال پیش هر دلار آمریکا، 1500 لیره لبنان بود. امروز اما هر دلار آمریکا به 15 هزار لیره رسیده است؛ یعنی افزایشی 10 برابری طی دو سال.

فرایند وخامت اوضاع اقتصادی لبنان از پاییز سال 98 همزمان با موج اعتراضی علیه فساد و ناکارامدی طبقه سیاسی حاکم شروع شد و تا به امروز ادامه دارد.

برای کشوری که بیشتر کالاهای خود را از خارج وارد می نماید، سقوط ارزش پول ملی در برابر دلار به معنای گران شدن کالاها و کاهش قدرت خرید مردم است. به گواه آمار رسمی، تورم کالاهای مصرفی در یک سال اخیر 120 درصد بوده است. نتیجه چنین شرایطی فروافتادن بیش از نیمی از مردم لبنان به زیر خط فقر بوده است.

بحران کرونا اگر برای همه مردم جهان درد داشت، دردش برای مردم لبنان مضاعف بود. محدودیت های کرونایی در اقتصاد بحران زده لبنان، درد و رنج مردم را بیشتر نموده است؛ به همین دلیل است که اعتراض های متعددی علیه محدودیت های کرونایی در مناطق مختلف لبنان برپا شد.

در میانه بحران اقتصادی و خلاء دولت و پیامدهای انفجار بیروت، یکی از موضوعاتی که در سال 99 بحث های زیادی را در لبنان در پی داشت، پیشنهادهای جنجالی کاردینال بشاره الراعی رهبر مذهبی مسیحیان مارونی بود.

او در اظهارنظرهای مختلف، بارها گفت که راهکار نجات لبنان، طرح شرایط این کشور در سازمان ملل و برگزاری یک نشست بین المللی است.

الراعی همچنین خواهان در پیش دریافت بی طرفی در سیاست خارجی لبنان شد.

اظهارات او شکاف سیاسی در لبنان را تشدید کرد. بعضی از احزاب مخالف ائتلاف اکثریت حاکم در مجلس، همچون قوات و کتائب از این پیشنهاد استقبال کردند و بعضی دیگر نیز همچون حزب الله و نیز حزب مسیحی جریان ملی آزاد که به میشل عون رئیس جمهوری این کشور نزدیک است، با آن مخالفت کردند.

موافقان بر این نظرند که مسائل لبنان به قدری عظیم است که دیگر حل آن از عهده بازیگران داخلی برنمی آید و مخالفان اما می گویند، برگزاری یک نشست بین المللی با مدیریت قدرت های عظیم، اگر قرار باشد برای لبنان تصمیم گیری کند، برخلاف عزت و حاکمیت ملی است و دخالت خارجی اوضاع را پیچیده تر می نماید.

مخالفان نشست بین المللی با برگزاری نشستی برای یاری اقتصادی به لبنان مخالف نیستند. آنچه آنها با آن مخالف هستند برگزاری نشستی است که خروجی آن قطعنامه های مشابه 1559 و 1701 باشد.

به گفته ناظران، لبنان برای خروج از این شرایط بن بست گونه در درجه نخست احتیاج به یک دولت دارد که بتواند زمام امور را در دست بگیرد. گرچه دولت پیشبرد امور به ریاست حسان دیاب، بر سر کار است اما این دولت توانایی و اختیارات لازم برای تصمیم گیری ندارد.

تشکیل دولت نیز زمانی می تواند کارگشا باشد که در نتیجه اجماع گروه های سیاسی باشد. عمق بحران اقتصادی و سیاسی در لبنان به حدی است که خروج از آن از عهده یک یا دو حزب سیاسی یا یک بلوک از احزاب همفکر ناممکن است.

بسیاری از تحلیلگران معتقدند تشکیل دولت در لبنان بویژه اگر قرار باشد با اجماع گروه های مختلف همراه باشد، منوط به چراغ سبز قدرت های عظیم و منطقه ای و توافق آنها با هم است. تعارض رویکرد و منافع قدرت های جهانی و منطقه ای باعث شده چنین احتاقتصادی در آینده نزدیک بعید باشد.

لبنان امروز، شاهد دوئل مرگ و زندگی است. لبنانی ها امیدوارند، زندگی، برنده این دوئل باشد تا عروس غم زده خاورمیانه، بار دیگر لبخند بزند و به خوشبختی بیاندیشد.