مردی که یک جهان حرف داشت - وبلاگ ساعت زنانه

به گزارش وبلاگ ساعت زنانه، از پس ِ سال های رفته درست یادم نیست چه روزی بود و چه ماهی ولی می دانم در یکی از سال های نخست دهه80 از سالن کوچک کنفرانس در وزارت کشور که بیرون آمدیم و پای برج میدان فاطمی که ایستادیم، هم خورشید غروب نموده بود و هم سوز تندی می آمد.

قرار نبود جلسه این همه طولانی گردد و یک میزگرد خبری درباره آب و کویر این همه به درازا بکشد ولی کشیده بود چون پرویز کردوانی که زبان کویر بود و دغدغه آب داشت ساعت ها از کویر و آب گفته بود.

او خبری حرف نمی زد، یعنی حرف هایش پیوسته و روی یک خط نبود که خبرنگار از آن خبری درست و درمان و کم زحمت صید کند، خلاصه هم نمی گفت تا مجبور گردد از گوشه بحث ها درز بگیرد، مثل این بود که یک سینه حرف دارد و می خواهد از زمان جلو بزند تا این سینه را خالی کند و راحت گردد.

مخاطب ها ولی خسته بودند و جلسه ای که کش آمده بود نمی توانست باز هم کش بیاید. صدای مجری میزگرد توی گوشم است که بارها به استاد تذکر وقت داد و استاد باز هم گفت و گفت.

حرف حساب هم می زد، این که کویر فرصت است نه تهدید و آنچه بد است بیابان است که ما ساخته ایم نه کویر که مخلوق خداست.

آن میزگرد بالاخره تمام شد ولی با دلخوری استاد که اعتراض می کرد چرا نمی گذارند حرف بزند و این خاطره ماند تا سال ها بعد که او در یک برنامه زنده تلویزیونی، آنجایی که حتما موجه به زعم خودش نتوانست فضای بحث ها را تحمل کند و جلوی دوربین و هزاران چشمی که او را می دید از کادر بیرون زد؛ با همان کمر دو تا شده و اندام لاغری که آخرین و قوی ترین تصویری است که از او در فکر ماست.

پرویز کردوانی چنین آدمی بود. آنقدر علم داشت که چهره ماندگار گردد، استاد نمونه دانشگاه تهران لقب بگیرد، برنده جایزه مهرگان علم گردد و نشان درجه یک دانش را کسب کند.

در عین حال آنقدر جسارت داشت که روی حرفش بایستد و از این که تک و تنها آن حرف را بزند و جبهه او خالی از طرفدار باشد، نترسد.

ما او را مردی شجاع دیدیم زمانی که به طرح احیای دریاچه ارومیه تاخت و جمله ای مثل آب یخ روی سرمان ریخت: دریاچه ارومیه بیمار است و مداوا نمی گردد، باید از آن دل کند و به جایش پارک انرژی، پارک گیاهی یا حیوانی درست کرد.

همین پرویز کردوانی که قرص و محکم پشت حرفی چنین خاص ایستاده بود وقتی به مالچ های نفتی می تاخت لااقل دل من خبرنگار که روزی در یکی از بیابان های شلمچه، زیر آفتاب داغ 60درجه که قاچ های هندوانه توی سینی پشت یک سراب وسیع، مواج به نظر می رسیدند، پایم با یکی از همین مالچ های بی نهایت داغ سوخته بود، خنک شد.

او می گفت در بیابان برای تثبیت خاک باید ریگ پاشی کرد و این هدیه مقرون به صرفه طبیعت را جایگزین مالچ هایی کرد که بوی بدی دارند، زمین را سیاه می نمایند، منطقه را گرم تر می نماید و حتی گیاهان و حیوانات را می کشند.

حالا پرونده این مرد بسته شده؛ پرونده پسر حسینعلی بلوکباشی، ارباب دوره رضاخان در سیستم ارباب رعیتی، پسری که عار نمی دانست که بعد از پروفسور شدن بگوید که دهاتی است و روزگاری مباشر ارباب حین خرمن بود.

مرگ الحق که عادل است و کسی را از قلم نمی اندازد، حتی پدرعلم کویرشناسی ایران را که 90سال عمر کرد که درباره نمکزار، جغرافیای خاک، آب های شور، منطقه ها خشک و مراتع ایران تا توانست نوشت.

او حالا در قطعه نام آوران بهشت زهرای تهران است با جسمی درحال فرسایش و رنجور از سرطان مغز استخوان و حتما روحی هنوز دغدغه مند برای ایران.

مریم خباز - جامعه / روزنامه وبلاگ ساعت زنانه