حق شیفت در قانون کار و هر آنچه باید درباره آن بدانید - وبلاگ ساعت زنانه

به گزارش وبلاگ ساعت زنانه، حق شیفت در قانون کار و موارد مرتبط به آن، دغدغه مهمی است که کارگرانی که به صورت شیفتی کار می نمایند، با آن روبه رو هستند. نحوه محاسبه دستمزد، اضافه کاری، مرخصی و مأموریت مشاغل نوبت کاری و تفاوت های دستمزدی هر شیفت، ارتباط مستقیمی با نوع کار شیفتی دارد.

نوبت کاری یا شیفتی به انواع مختلفی مثل صبح و عصر، عصر و شب و … تقسیم می گردد. در این مقاله، به حق شیفت و قوانین کاری که برای حمایت از کارکنان شیفتی وضع شده اند، می پردازیم. با ما همراه باشید.

شیفت یا نوبت کاری چیست؟

پیش از پرداختن به حق شیفت در قانون کار ، باید تعریفی از شیفت ارائه دهیم. ماده 51 قانون کار، کار شیفتی یا نوبتی را چنین تعریف می نماید:

کار نوبتی عبارت است از کاری که در طول ماه گردش دارد، به نحوی که نوبت های آن در صبح یا عصر یا شب واقع می گردد.

بعضی مشاغل به علت ماهیت شان باید در 24 ساعت شبانه روز و روزهای تعطیل، خدمات خود را ارائه دهند. پرستاری، پزشکان اورژانس، پلیس، آتش نشانی، نگهبانی، بعضی کارگاه ها و کارخانه ها، نیروگاه ها و مواردی از این دست جزء مشاغلی است که تعطیل شدن آنها، باعث هزینه و خسارت می گردد. از این رو، همیشه افرادی باید در محل کار حاضر شوند. این افراد در نوبت های مختلفی در 24 ساعت، باید در محل کار حضور داشته باشند.

انواع مختلف نوبت کاری

مشاغل شیفتی یا نوبت کاری بر اساس ساعات کار در 24 ساعت، به شکل های زیر دسته بندی می گردد:

• نوبت کاری صبح و عصر
• نوبت کاری صبح، عصر و شب
• نوبت کاری صبح و شب
• نوبت کاری عصر و شب

هر نوبت کاری شامل 8 ساعت در روز و 44 ساعت در هفته است و ساعات بیشتر از آن، اضافه کاری محسوب می گردد.

حق شیفت در قانون کار چیست و چگونه محاسبه می گردد؟

به حقوق، دستمزد و مزایایی که به کارگران و کارکنان شیفتی پرداخت می گردد، حق شیفت در قانون کار گفته می گردد. این دستمزد و مزایا برای شیفت های مختلف فرق دارد که در ادامه به تفاوت آنها اشاره می گردد:

• افرادی که در شیفت های صبح و عصر فعالیت می نمایند، علاوه بر دستمزد مقرر، 10 درصد بیشتر دریافت می نمایند.
• کارکنان شیفت صبح و عصر و شب، 15 درصد علاوه بر حقوق مقرر دریافت می نمایند.
• افرادی که در شیفت های صبح و شب یا عصر و شب مشغول به کار هستند، علاوه بر حقوق مقرر خود، 22.5 درصد بیشتر باید دریافت نمایند.

در ادامه، جدول حق شیفت در قانون کار سال 1401 قابل مشاهده و آنالیز است:

نکته: این اعداد بر اساس حقوق وزارت کار محاسبه می گردد.

آیا اضافه کاری به مشاغل شیفتی تعلق می گیرد؟

بر اساس قانون کار، کارگران یا کارکنان می توانند حداکثر تا 4 ساعت در روز، اضافه کاری داشته باشند و به مقدار 40 درصد حقوق یک ساعت کار، دستمزد اضافه کاری دریافت نمایند. این موضوع در خصوص افرادی که به صورت شیفتی کار می نمایند هم صدق می نماید؛ البته به شرطی که طبق قانون کار، 8 ساعت در روز مشغول فعالیت باشند.

آیا اضافه کار شب کاری برای مشاغل شیفتی محاسبه می گردد؟

بر اساس ماده 58 قانون کار، بابت هر ساعت کار افراد در شب، 35 درصد مزد ساعتی باید پرداخت گردد؛ اما این اضافه کار فقط در خصوص کارگران غیرشیفتی است. افرادی که در شیفت شب کار می نمایند، نمی توانند این فوق العاده شب کاری را دریافت نمایند؛ چرا که شب کاری موقتی است و فرد علاوه بر ساعات عادی کار خود، در محل کار حاضر می گردد؛ اما شیفت شب به عنوان ساعات کاری قانونی کارگر یا کارمند شیفتی در نظر گرفته می گردد.

حقوق و دستمزد کارکنان شیفتی در ایام تعطیل رسمی

کارگران و افرادی که به صورت شیفتی کار می نمایند، همچون دیگران باید بتوانند از تعطیلات هفتگی استفاده نمایند؛ به همین دلیل، اگر افراد در این روزها در محل کار حاضر شوند، باید علاوه بر دستمزد و فوق العاده شیفت کاری، به مقدار 40 درصد یک روز عادی حقوق دریافت نمایند و روز تعطیل آنها به روز دیگری در هفته منتفل گردد.

در رابطه با تعطیلات رسمی حق شیفت در قانون کار هم باید گفت که کار افراد از همان ساعت اول به عنوان اضافه کار محاسبه خواهد شد و باید علاوه بر حقوق یک روز، 40 درصد دستمزد هر ساعت را هم به عنوان اضافه کار دریافت نمایند.

مرخصی و ماموریت کارکنان شیفتی چگونه است؟

• مرخصی

اگر فردی که به صورت شیفتی کار می نماید، گردش کار 1 ماه خود را به طور کامل به اتمام رسانده باشد، می تواند از مرخصی استحقاقی خود استفاده کند یا مبلغ آن را دریافت کند. بعلاوه اگر در روزهای تعطیل هفتگی و رسمی هم کار کند، می تواند مابه ازای نقدی این مرخصی ها را هم دریافت کند. البته در خصوص مرخصی استعلاجی، فوق العاده نوبت کاری پرداخت نخواهد شد.

• ماموریت

اگر فردی که به صورت شیفتی مشغول به کار است، به مأموریت برود، می تواند فوق العاده نوبت کاری مأموریت را دریافت کند؛ البته به شرطی که این فرد گردش کار 1 ماهه خود را کامل نموده باشد. در این صورت، علاوه بر حقوق و حق مأموریت، فوق العاده نوبت کار هم دریافت می نماید.

قوانین مربوط به کار شیفتی

در ادامه مطلب حق شیفت در قانون کار ، قوانین مصوب وزارت کار در رابطه با مشاغل و کارکنان شیفتی به طور خلاصه آنالیز شده است:

• ماده 55 قانون کار: به تعریف نوبت کاری یا کار شیفتی می پردازد.
• ماده 56 قانون کار: انواع کار شیفتی را بیان و ساعات آن را مشخص می نماید. بعلاوه در این قانون مقدار دستمزد هر شیفت مشخص شده است.
• ماده 58 قانون کار: بیان می نماید که کارگران غیر شیفتی در صورت شب کاری به ازای هر ساعت، 35 درصد حقوق یک ساعت عادی را دریافت می نمایند.
• ماده 59 قانون کار: به موضوع اضافه کار اشاره می نماید و بیان می دارد که اضافه کار بین کارگران شیفتی و کارگران غیرنوبتی یکسان است.

جمع بندی

در انتها می توان گفت که قانون کار برای کارکنان شیفتی مزایای بیشتری در نظر گرفته است. این مزایا نسبت به نوع نوبت کاری تفاوت هایی با هم دارد. نوبت کاری های عصر/ شب و صبح/ شب، دستمزد بیشتری دریافت می نمایند و البته سختی بیشتری هم دارند. جدیدترین آگهی های استخدام را می توانید در وبلاگ ساعت زنانه ببینید و از منوی سمت راست، قسمت ساعات کاری، شیفت موردنظر خود را انتخاب کنید:

جدیدترین آگهی های استخدام را ببینید

به نظر شما آیا قانون کار توانسته تمام دغدغه های افرادی را که به صورت شیفتی کار می نمایند، برآورده کند؟ می توانید در بخش نظرات، نکات و بعلاوه سوالات و ابهامات خود را در خصوص حق شیفت در قانون کار و سایر موارد مرتبط مطرح کنید.