نکش! دود میشی ها! ، چند ساعت در یکی از قهوه خانه های منطقه 14
به گزارش وبلاگ ساعت زنانه، یادگار سال های خیلی دور است؛ از زمان تحریم تنباکو بگیر تا همین امروز که مهمان شهر ما شده اند. فقط پدر بزرگ هایمان تنباکوی خوانسار می کشیدند ولی جوان های امروزی در پی طعم کاپوچینو و بلک بری و سیب ترش هستند.
وبلاگ ساعت زنانه- رضا افراسیابی: آنقدر نوشته اند و نوشته ایم و آنقدر شنیده اید و شنیده ایم که همه مان به خوبی درباره مضرات قلیان حسابی شیرفهم شده ایم. هر روز هم قانونی برای آن وضع می گردد، مانند ممنوعیت فروش قلیان به افراد زیر 18 سال، ممنوعیت فروش قلیان به بانوان... اما انگار نه انگار. هفته گذشته هم خبر رسیده که توتون های وارداتی به انواع آلودگی ها مسموم بوده است. به همین بهانه شال وکلاه کردیم، رفتیم بین اهالی اهل قلیان، بخوانید قلیون، تا شرایط مصرف قلیان در بین شهروندان منطقه و به ویژه جوانان را آنالیز کنیم. قلیانی که امروزه مساوی شده است با تفریح جوانان. چند ساعتی را در یکی از قهوه خانه های منطقه گذراندیم تا از حال و هوای جوانانی که سلامتشان را در این مکان ها دود می نمایند با خبر شویم.
قصه های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
ورود به قهوه خانه
برای تهیه گزارش در ساعت های اولیه روز وارد یکی از قهوه خانه های منطقه شدم. در ابتدا تصور می کردم که داخل قهوه خانه خلوت باشد، اما اوضاع کاملاً متفاوت بود. تعداد زیادی از جوانان در گوشه و کنار این قهوه خانه دور هم نشسته بودند و با لذت بسیار قلیان می کشیدند. البته از رده های دیگر سنی هم به قلیان کشیدن مشغول بودند اما در مقابل تعداد نسبتاً زیاد جوانان به چشم نمی آمدند.
در ابتدا بوی بد ناشی از سوختن تنباکو و دودی که فضا را پر نموده بود حسابی آزارم داد، اما به ناچار خودم را با محیط وفق دادم. مدتی را روی یکی از تخت ها نشستم و با تعجب به اطراف نگاه می کردم تا اینکه شخصی برای سفارش گرفتن به سمت من آمد. این قهوه چی انواع و اقسام طعم های قلیان را برای من نام برد اما من به یک چایی بسنده کردم که برای او کمی تعجب آور بود.
وقتی جوانانی را که با لذت و میل فراوان قلیان می کشیدند، این سؤال در فکر من شکل گرفت که در این ماده دخانی چه چیزی تا این حد لذتبخش است؟ چون تا آنجا که ما خوانده ایم، البته از نظر علمی هم ثابت شد، با هر پکی که به قلیان زده می گردد 40 برابر یک پک سیگار به بدن آسیب می رسانیم.
دلایل گرایش به قلیان
پدیده قلیان که در حال حاضر به یک معضل و آسیب اجتماعی پنهان تبدیل شده، اغلب آن را بی ضرر یا کم ضررتر از مصرف سیگار قلمداد می نمایند و از این نظر هنوز آن طور که باید چهره منفوری به خود نگرفته است. این در حالی است که متأسفانه در میان اقشار جامعه قبح استعمال دخانیات به خصوص در میان جوانان و حتی بانوان شکسته شده، به همین علت است که قلیان می تواند زمینه ساز مصرف دیگر مواد دخانی باشد. در واقع قلیان کشیدن مجاز و عادی کردن مصرف مواد دخانی میان جوانان است به این صورت در آنها ایجاد نیاز شدید به نیکوتین و امکان آسیب های اجتماعی بزرگ تر نیز بروز پیدا می نماید.
یکی از مهم ترین عواملی که بر مصرف قلیان در میان دختران و پسران تأثیرگذار بوده محیط خانه و خانواده است. خانواده رکن اساسی در پرورش روح و فکر انسان ها به شمار می آید و رئیس خانواده مهم ترین رکن برای پیشگیری از انحرافات خانواده و در پی آن، جامعه است. خانواده دراین ارتباط نقش بسیار تأثیرگذاری دارد، بسیاری از بزرگ ترها در دورهم بودن ها، به کشیدن قلیان روی می آورند و بچه ها هم به تأسی از آنها این کار را انجام می دهند.
متأسفانه اکنون می بینیم قبح قلیان در بین خانواده ها ریخته به طوری که والدین به راحتی اجازه می دهند بچه ها از قلیان استفاده نمایند. در هر خانه و جمعی، داشتن قلیان و زغال و تنباکو تبدیل به یک ضرورت شده و نوجوانان و جوانان ما دود را جایگزین همه تفریحات سالمشان نموده اند؛ تفریحی که آنها را یک قدم به مرگ نزدیک تر می نماید. علاوه بر عامل خانواده نبود تفریحات سالم، برخوردهای سلبی برخی نهادهای مسئول، بی برنامگی و نبودن تفریح های مجذوب کننده در به وجود آمدن چنین شرایطی تأثیرگذار بوده است.
افراد عمدتاً مصرف قلیان و سیگار را قبل از 20 سالگی آغاز می نمایند و در بسیاری از موارد فاصله بین نخستین تجربه مصرف قلیان و سیگار کشیدن تا وابستگی شدید به آن طی یک سال یا کمتر صورت می پذیرد.
عادت تلخی به نام قلیان
رابطه برخی از این جوان ها با قهوه خانه چی به شدت صمیمی بود انگار که ساعات زیادی از روز را در این مکان می گذرانند. در این میان برخی از اصطلاحات جالب بود و جلب توجه می کرد. یکی از اصطلاحات رایج میان جوانان بچرخون است به این معنی که نوبت به سایرین هم برای مصرف قلیان برسد. یا اصطلاح دیگر سری شو عوض کن که مربوط به افرادی است که به خیال خودشان به سلامتی خود اهمیت می دهند. در هیاهوی افکار خود و شلوغی قهوه خانه بودم که صدای زنگ تلفن همراه پسر جوان تنهایی که روبه روی من نشسته بود توجه ام را جلب کرد.
با او که مشغول قلیان کشیدن بود به طور کاملاً اتفاقی هم صحبت شدم: حمید می گوید: علاقه چندانی به قلیان کشیدن ندارم اما عادت کردم. نمی دانم چرا اما با این کار غم و غصه های زندگی را فراموش می کنم. دوست دارم کارهای بهتری انجام بدهم اما قلیان مقرون به صرفه و کارهای مفید مثل ورزش در باشگاه بدنسازی بسیار گران است.
رفقا همه پایه اند
به بهانه اینکه صندلی راحتی نداشتم و پایه هایش لق بود جایم را عوض کردم، رفتم روبه روی چند جوان که یک قلیان را به طور مشترک مصرف می کردند. به نظر، همسن وسال می رسیدند. از خنده های ته دلشان هنگام صحبت به آنها حسودی ام شد که این قدر سرزنده و شاداب هستند اما چرا اینجا را برای دور هم بود انتخاب نموده اند؟
کامران که به نظر سر و زباندارتر بود می گوید: برای قلیان کشیدن همه رفقا پایه اند. زیاد نیاز به چانه زدن نداریم با یک پیامک دور هم جمع می شویم، خرجمان هم زیاد نمی گردد. می پرسم تفریح دیگری هم دارید که مهدی با بی تفاوتی خاص جوانان امروزی می گوید: همین قلیان کشیدن تفریح است دیگر، پس چیست؟ چنان محکم و با اعتماد به نفس جوابم را می دهد که احساس می کنم اگر سین جیمش کنم با رفقایش من را دست می اندازند. نفر سوم هم داشت با نگاه عاقل اندر سفیهی به این دیالوگ به ظاهر مسخره ما گوش می کرد و هندزفری موبایلش توی گوشش بود و به اصطلاح دود حسابی او را گرفته بود.
خوشگذرانی به چه قیمتی؟
دوباره همان جوان قهوه چی به سمت من آمد البته با این تفاوت که یک سینی با قوری و استکان کمر باریک را در دست داشت. نا خود مطلع از صحبت های چند جوان که با فاصله کمی آن طرف تر از من نشسته بودند حرف های جالبی شنیدم، آنها می گفتند: چایی تو استکان کمر باریک یک مزه دیگه ای داره. وقتی می ریزی تو نعلبکی و سر می کشی انگار خستگی از جونت بیرون میره. حالا قلیونم کنارش باشه که دیگه چه بهتر. ساعت 12 شده بود و وقت صرف ناهار. کم کم صندلی های قهوه خانه داشت پر می شد مثل یک سالن نمایش تئاتر که نیم ساعت جلوتر در سالن نمایش را باز می نمایند این یک وجب رستوران که بازیگر اصلی اش خود قلیان بود مشتری داخلش وول می زد نزدیکی های ساعت 12:30 دیگر جا برای سوزن انداختن نبود. تعداد افرادی که داخل قهوه خانه بودند هر لحظه بیشتر می شد. در این میان عده ای برای صرف ناهار و عده دیگری هم که بیشترشان جوان بودند برای کشیدن قلیان به قهوه خانه می آمدند.
گفت و گو با مسئول..........................................
به شکایت های شهروندان رسیدگی می کنیم
یکی از حوزه هایی که مسئولیت رسیدگی به مسائل شهری را برای ارتقای کیفیت زندگی شهروندان بر عهده دارد اداره ساماندهی اصناف است. علیرضا کیهانپور مسئول اداره ساماندهی اصناف منطقه با بیان اینکه آمار دقیق و قابل استنادی از تعداد مراکزی که در محله ها قلیان ارائه می نمایند موجود نیست، می گوید: عرضه قلیان در اماکن عمومی یک کار غیرقانونی است و اگر شهروندان شکایتی از فعالیت اماکنی از این دست داشته باشند با خاطیان برخورد می گردد. کیهان پور ادامه می دهد این موضوع که در سال های اخیر گرایش به استعمال قلیان افزایش چشمگیری پیدا نموده نمی توان انکار کرد. و باید کارشناسان فرهنگی و بهداشتی چرایی این معضل را آنالیز نمایند تا راهکارهای لازم برای بهبود و برطرف آن اجرا گردد. بدون شک جامعه ای که از این گونه آسیب ها به دور است در مسیر رشد و تعالی قرار می گیرد.
وی با بیان اینکه در برخورد با کسانی که آرامش زندگی شهروندان را تهدید می نمایند به هیچ وجه کوتاه نمی آیند، ادامه می دهد: بدون شکایت شهروندان نمی توانیم درباره مسئله ای که برای آنها به وجود آمده است اقدامی انجام دهیم. بنابراین شهروندان باید شکایت خود را به صورت مکتوب به ساختمان شهرداری محله ها ارائه نمایند. این نکته را تأکید می کنم که شکایت های شهروندان اگر مکتوب نباشد به علت عدم صحت آن قابل رسیدگی نیست. سپس شکایت به وسیله مدیر ناحیه در کمیسیون بند 20 مطرح و برای رسیدگی به آن تصمیم گیری می گردد. تا به حال برای 2 پرونده ای که بر اساس شکایت شهروندان از فعالیت قهوه خانه ها در خیابان سعیدی و نبرد تشکیل شده بود رأی صادر شده است. البته ناگفته نماند که در این زمینه به تعامل بیشتر با نیروی انتظامی برای برخورد قاطعانه برای برطرف مشکل نیاز داریم.
قلیانی ها بخوانند.................................
قلیان خطرناک تر از سیگار آمد پدید
پدیده قلیان که این روزها به یک معضل اجتماعی تبدیل شده به این علت چهره منفوری به خود نگرفته که اغلب مردم آن را بی ضرر و غیرقابل اعتیاد می دانند. مهدی مسلمی فر روان شناس خانواده و کارشناس بهداشت و سلامت درباره خطرات قلیان می گوید: متأسفانه بسیاری از افراد به علت اطلاعات نادرست یا کم در خصوص آسیب های قلیان در مقایسه با سیگار آن را بی ضررتر می دانند. شاید بسیاری تصور می نمایند که آب موجود درقلیان موجب تصفیه و ایجاد محافظت در مقابل دود ناشی از سوختن تنباکو می گردد. در حالی که پزشکان بر این باور هستند که رطوبت باعث افزایش اندازه جذب ریوی آن می گردد. مواد سمی قلیان نه تنها کمتر از سیگار نیست بلکه برخی مواد خطرناک آن مثل منو اکسید کربن (آلاینده) و نیکوتین (ایجادنماینده وابستگی) از سیگار بیشتر است.
آنهایی که اگریک روز قلیان نکشند روزشان شب نمی گردد خوب است بدانند که دود قلیان همان مضرات سیگار را دارد با این تفاوت که زغال آن منو اکسید کربن بیشتری فراوری می نماید. مسلمی فر در ادامه می گوید: علاوه بر این قلیان با توجه مرطوب بودن راه های هوایی و مجرای خروج دود عامل مهمی برای رشد میکروب و قارچ است. داخل لوله قلیان حاوی صدها نوع قارچ و میکروب است این قارچ ها و میکروب ها به راحتی به وسیله دود وارد دستگاه تنفسی می شوند. البته ابتدا شخص متوجه بیماری خود نمی گردد ولی سال های بعد به علت نفوذ این قارچ ها و میکروب ها در لایه های مختلف ریه برونشیت، برونشکتازی، آنفیزم ریه و در نهایت آسم ایجاد می گردد. این در حالی است که زمانی شخص به بیماری خود پی می برد که متأسفانه چاره ای جز تحمل بیماری تا آخر عمر نخواهد داشت.
باید توجه داشته باشیم که اگر کسی یک بار قلیان مصرف کند معادل 40 تا 80 نخ سیگار دود استنشاق نموده است. این در حالی است که افراد در معرض دود قلیان هم معادل 4 تا 7 نخ سیگار دود وارد ریه هایشان می گردد.
----
*منتشر شده در وبلاگ ساعت زنانه محله منطقه 14 در تاریخ 1393/06/18
منبع: همشهری آنلاین